From the archives X Rufus de Vries

From the archives X Rufus de Vries

Burenhulp, de cité en het van Eesterenmuseum

Dat ik deze animatie op mijn website zet, is niet omdat ik verwacht dat iemand uit mijn professionele netwerk deze vrijwilligersjob ambieert. Met het maken van deze animatie werd mij iets anders duidelijk. Ik kon mijn fascinatie voor de gebouwde omgeving vervlechten met relaties tussen mensen. (Hoewel ik dit ook doe in de series Buurtbanden, wordt het nu iets abstracter d.m.v. een animatie).

En beiden (gebouwen/relaties) doen ertoe! Toch merk ik vaak dat de gebouwde omgeving bij veel mensen als zoiets vanzelfsprekends wordt gezien, dat ze niet meer opvalt. Door mijn werk heb ik inmiddels wel ontdekt dat architectuur en stedenbouw (de hardware) toch veel zeggen over hoe mensen zich tot elkaar verhouden (de software). Richard Sennett schreef er het inspirerend boek ’Stadsleven’ (2018) over en spreekt over de ‘ville’ en de ‘cité’, de fysieke stad en haar structuren ten opzichte van de habitat van mensen.

Door de Burenhulpdienst krijg ik wat meer inzicht in de ‘cité’  van de wijken Schuilenburg en Randenbroek in Amersfoort. En tegelijk heb ik van de periode dat ik in Amsterdam Nieuw-West woonde, geleerd beter te kijken naar de ‘ville’. En ook leren waarderen! Zo heb ik de ontwikkeling van een heus museum gade geslagen; het van Eesterenmuseum, met nu een eigen pand aan de Sloterplas. Sindsdien heb ik bijvoorbeeld een zwak voor portiekflats gekregen en kan ik de ideeën achter stedelijke ontwikkelingen beter volgen. Het van Eesterenmuseum cultiveert de ‘ville’ en grappig genoeg heeft het met de jaren een ‘cité’ gecreëerd van allemaal bewoners die zich hiervoor vrijwillig inzetten en zich daarmee veel meer hebben verbonden met hun omgeving en elkaar.

Het idee van de illustraties van de gebouwde huizen en appartementen ontstond door dat we, als organisatie van de Burenhulpdienst aan het begin van de Corona-crisis, iets wilden doen voor onze hulpvragers en aanbieders. Dat resulteerde in een A5-kaart met de tekst: ‘blijf verbonden’ en kon ik onze gemeenschappelijke geplande stad, zoals de ‘ville’ in het nederlands ook wel wordt vertaald, vorm geven met de illustraties. Want opeens werden we heel erg terug geworpen op de ‘ville‘. Tegelijk boden zich bij de start van Corona, meer mensen aan als hulpaanbieder dan dat er mensen hulp vroegen. Om dat deel van de geleefde stad, zoals de ‘cité‘ ook wel wordt vertaald, te onderhouden zoeken we dus iemand.

P.S. Zelf heb ik de taak van verbinder een tijdje gedaan, maar het bleek dat ik administratief niet zo consciëntieus ben + dat de praktische tijd om mensen ‘s avonds telefonisch te benaderen, me ontbrak (vanwege jonge kinderen die naar bed moeten). Ondertussen ben ik bezig met een plannetje om een kwaliteit van de wijk Schuilenburg met een fotoserie uit te vergroten in het kader van het 50-jarig bestaan van deze wijk. Wordt vervolgt… 

 

Hopper zijn werk, mijn werkplek, ons licht.

Al jaren heb ik inmiddels een fascinatie voor het werk van de schilder Edward Hopper. Vrijwel iedereen kent zijn werk Nighthawks waarop we een interieur zien van een ‘’eetbar’’ met enkele in zichzelf gekeerde bezoekers, van buitenaf gezien. Hoppers (1882-1967) oeuvre  heeft schilderijen opgeleverd die veel ruimte laten voor interpretatie, verhalen en tegelijk iets laten zien van geïsoleerd van elkaar leven en de psychologische spanning tussen de afgebeelde personen. De stad is vaak zijn decor.

Voor mijn nieuwe werkruimte leek het tof zijn schilderij ‘Office in a small city’ op te hangen. Via internet heb ik een repro gekocht en hem vervolgens in laten lijsten. Omdat de werkruimte nog niet klaar is, staat het ‘werk’ van Hopper ingepakt op mijn bureau.

Het enorme pand waar ik straks op uit kijk vanachter mijn nieuwe bureau heb ik onlangs gefotografeerd, zij het vanaf een andere zijde. Met hard ochtendlicht wordt het bouwblok uitgesneden tegen een koele blauwe lucht. Direct had ik de associatie met Hopper, ondanks dat hij veel minder omgeving laat zien. Ik had deze foto als een soort ’schets’ gemaakt om hem ooit eens te gaan gebruiken voor een ’scene’ mét mensen.

Voormalig fotograaf Hans Aarsman (fotodetective voor o.a. de Volkskrant), die nu vooral over fotografie schrijft, heeft een bloedhekel aan mooie plaatjes en het imiteren van schilderijen met foto’s. Juist omdat fotografie zo’n ander medium is. Zoiets blijft bij mij hangen. Ook bij het vormen van een idee ‘iets’ met deze schetsfoto te gaan doen.

Totdat je de schetsfoto opeens op je bureau ziet liggen bij de nog ingepakte repro van Hopper met daarover keihard ochtendlicht en schaduwen op beiden. Dan moet je gewoon dat moment vastleggen en er even niks meer mee doen…

Dick & Rietje, de podcast

De Kostgangers, bestaande uit Geert van de Wetering en Danielle Emans volgden me bij het maken van de serie: Dick en Rietje, alledaags leven in Groot-Amsterdam, in opdracht van Stad-Forum.

Het verhaal start bij onze buren op de camping, Dick en Rietje. Het leven van senioren Dick en Rietje speelt zich af op verschillende locaties in Groot-Amsterdam. Ik volgde ze door dit gebied. Ik maakte foto’s van het echtpaar op plekken die voor hen belangrijk zijn en waar hun leven kruist met dat van een vriend, kennis of iemand uit hun familie. Ik noem deze serie ook wel Regiobanden.

In de video-podcast hoor je mij over mijn werkwijze. Je hoort een aantal hoofdrolspeler van de foto’s. En ik ga ook langs bij antropologe Linda van de Kamp met de vraag om op zijn foto’s en het project Regiobanden te reflecteren. Ze zegt o.a: ‘De yuppen zijn heel erg gericht op het centrum, anderen zijn veel meer op de regio gericht.’

De podcast (18 min.) hiervan is te beluisteren (en te zien) via: https://regiobanden.com/dick-en-rietje/

Dick en Rietje

Stad-Forum onderzoekt de lange termijnopgaven van Groot-Amsterdam en vroeg mij, naast een historicus, een sociaal geograaf en een verkeersdeskundige, het gebied te verkennen.

Het resultaat daarvan is nu te zien, te lezen en te downloaden: Dick en Rietje, alledaags leven in Groot-Amsterdam

Stad-Forum; Linda Vlassenrood, Guido Wallagh, Wouter Veldhuis, Christa Vlodrop
Ontwerp: Walkie Talkie 
Tekst en eindredactie: Tijs van den Boomen, Pauline de Bok
Analyse: Linda van de Kamp

Talkshow Stadsleven ‘Buren in de stad’

Sinds 2013 leidt Tracy Metz Stadsleven, een live talkshow over het leven in steden. Iedere editie belicht een stedelijke ontwikkeling met een breed palet aan sprekers uit de vele werelden die samen de stad vormen: politiek, beleid, de ruimtelijke ontwikkeling, demografie en de maatschappelijke kant van het stadse bestaan. Het zijn wervelende avonden, waarbij de snelheid hoog ligt zonder de diepgang te verliezen.

Woensdagavond 29 januari het thema: ‘Buren in de stad’
Met o.a. radio en theatermaker Chris Bajema, kunstenaar Sarah van Sonsbeek en Michel Visser van de buurtapp Nextdoor. Zelf zal ik aan de hand van de fotoseries Buurtbanden mijn verhaal doen.

Welkom!
Bestel kaarten: Pakhuis de Zwijger / Grote zaal / A’dam / 20:00-22:00uur

Illustraties promotieonderzoek

Nicole Plasschaert promoveert op het onderwerp stedelijke vernieuwing. Haar proefschrift gaat over investeringsbeslissingen van woningcorporaties in stedelijke vernieuwingswijken in samenwerking met andere actoren.

Nicole Plasschaert promoveert op het onderwerp stedelijke vernieuwing. Haar proefschrift gaat over investeringsbeslissingen van woningcorporaties in stedelijke vernieuwingswijken in samenwerking met andere actoren.

Tien foto’s van tien jaar fotografie in de het stedelijke vernieuwingsgebied van Amsterdam Nieuw-West in de periode 2007-2017 illustreren haar proefschrift.

Woensdag 18 december verdedigt Plasschaert haar proefschrift aan de Radboud Universiteit van Nijmegen.




Nieuwe prijsvraag Rijksbouwmeester

Panorama Lokaal heet deze prijsvraag en gaat over verouderde wijken. Het betreffen wijken aan de rand van de stad, gebouwd in de jaren 60,70 en 80. De wijken van toen kloppen niet meer met de wensen van nu. Er wordt gezocht naar creatieve ontwerpteams die deze wijken klaar maken voor de toekomst.

Atelier Rijksbouwmeester vroeg me om zes van deze zeven wijken te portretteren. Eerder deed ik dit voor de prijsvraag Who Cares? Deze eerste impressies van deze wijken dienen als input voor creatieve teams van architecten, stadsmakers, stedenbouwkundigen, landschapsarchitecten en andere creatieve denkers die zich kunnen inschrijven.

Hierbij een selectie van de zes wijken. Voor meer: www.panoramalokaal.nl

Resp. Tilburg Noord / Rotterdam Beverwaard / Den Helder Julianadorp / Westervoort Mosterdhof / Emmen Bargeres / Vlaardingen Westwijk

Jane Walk’s Amersfoort

”De taferelen die dit boek illustreren zijn overal om ons heen. Kijkt u voor illustraties alstublieft aandachtig naar echte steden. Terwijl u kijkt, kunt u meteen ook luisteren, verpozen en nadenken over wat u ziet”

Dit citaat staat aan het begin van het boek: ‘Dood en leven van grote Amerikaanse steden’, van Jane Jacobs. Overal ter wereld worden Jane Walk’s georganiseerd, zo ook in Amersfoort. Deze documenteerde ik in opdracht van FASadE. De foto’s daarvan combineerden we met citaten van Jane Jacobs. Deze zijn nog tot en met woensdag 6 november te zien in het Rietveldpaviljoen op de Zonnehof in Amersfoort.

Vanmiddag eerste presentatie het Amsterdam van Dick en Rietje!

Vier onderzoekers – een fotograaf, een historicus (Fred Feddes), een wetenschapper (Ivan Nio) en een adviseur (Christiaan Kwantes) – hebben op verrassende manier verkend hoe Groot-Amsterdam beleefd wordt. De uitkomsten zijn verrassend,op onderdelen tegendraads en meer dan het bespreken waard.

De presentatie doe ik samen met de Kostgangers Danielle Emans en Geert van de Wetering. Zij maakten een podcast bij de 27-delige fotoserie.  

Stad-Forum kijkt, na de presentaties en tweegesprekken, met Marieke van Doorninck, wethouder ruimtelijke ontwikkeling en duurzaamheid, Bianca Seekles, directeur Era Contour, en Jeroen Slot, adjunct-directeur Onderzoek Informatie en Statistiek, terug op de uitkomsten van de onderzoeken.

Daarnaast peilt Stad-Forum bij de drie sprekers en de andere aanwezigen (Ingrid Staffhorst, Anna Krijger, Hayat Elbouk, Floor Milikowski, Steven Slabbers) het idee om volgend jaar het onderzoek voort te zetten op vijf locaties in Groot-Amsterdam. Zoals een eiland op de Loosdrechtse Plassen, Weesp en Beverwijk. Waarom deze locaties? Dat licht Stad-Forum (Linda Vlassenrood, Wouter Veldhuis, Guido Wallagh) graag verder toe tijdens de bijeenkomst.