Zo dat is toch wel gaaf hoor. Je werkt tijden aan een project, de afgelopen weken full-time aan de presentatie daarvan en dan komen zoveel mensen! Het liep zoals ik hoopte en ik zag mensen genieten.
Op een hele warme vrijdagmiddag komen om 16:15uur de eerste mensen binnen. Een moment maak ik mij nog zorgen, maar al vrij snel vult de ruimte zich. Om 16:45uur is het zo vol dat we besluiten te starten. Het sein wordt gegeven door Rutger Lemm, die het programma host, aan de dirigent van het Overhoekskoor, die het vervolgens weer doorgeeft aan de accordeonist. En ja, het werkt! Als een flash-mop voegen de andere leden uit het Overhoekskoor zich bij de accordeonist en vormen een halve cirkel midden in de expositie. Het hele publiek is inmiddels gericht op het koor en de bewoners uit Overhoeks zingen twee liederen.
Dan neemt Rutger Lemm het woord, vanaf twee gymzaalbankjes die als podium fungeren. Hij introduceert zichzelf en vertelt hoe ik hem benaderde naar aanleiding van een opiniestuk in een landelijke krant over zijn buurt in Amsterdam-Noord. Daarin beschreef hij zijn ervaringen met buurtbewoners in de Vogelbuurt en hoe hij hen daardoor beter begrijpt. Dit illustreert hij tegelijk met een paar grappige anekdotes uit zijn eigen straat.
Dan word ik het podium opgeroepen en middels vragen van Rutger licht ik mijn werk toe, de aanpak en de samenwerking met cultureel antropoloog Linda van de Kamp. Het blijkt een toegankelijke manier te zijn om mijn manier van werken te illustreren en ik krijg de mogelijkheid om uit te leggen dat locatie en relatie de spil vormen in deze serie. Door registratie, creatie en presentatie krijg ik de mogelijkheid om een netwerk zichtbaar te maken dat aan elkaar wordt geschakeld via personen uit een afgebakende buurt.
Registratie: door het documentaire karakter en het terloops fotograferen van een moment van ontmoeting, waarin ook vaak de stedenbouwkundige context wordt meegenomen.
Creatie: door de uitvoerige voorbereiding, kiezen van de locatie en relatie, het (deels) ensceneren en middels licht, standpunt, compositie en gekozen moment(en) een beeld neer te zetten dat daardoor veel meer mogelijkheden biedt om de gelaagdheid te laten zien van het onderwerp.
Het kiezen van meerdere momenten in toch één beeld moet ik op verzoek van Rutger toelichten. Ik leg uit dat ik een standpunt bepaal en dat er gedurende de fotosessie meerdere dingen op verschillende momenten in het beeld gebeuren. Middels beeldbewerking achteraf, kan ik daardoor bijvoorbeeld een voorbijganger met een rolkoffer, toevoegen aan het andere moment waarop de hoofdpersonen zich goed tot elkaar verhouden. Het biedt mij de mogelijkheid om een extra laag (in dit voorbeeld het opkomend toerisme in Noord) subtiel aan te zetten.
Presentatie door te kiezen om te starten met een expositie op locatie. In dit geval buurthuis De Meeuw, later volgen ander locaties waar we ook ander publiek verwachten. Het biedt in de eerste plaats de bewoners van het afgebakende gebied een toegankelijke manier om het werk te bekijken. Door een bijlage op A4 met tekeningetjes worden de foto’s uit de serie toegelicht en zijn de schakelpersonen in de tekeningetjes rood gekleurd en daardoor in de geëxposeerde foto’s te traceren. Op die manier wordt het schakelconcept helder, zonder toelichting.
De opening op vrijdag en nog enkele momenten op de andere expositielocaties biedt een perfect podium voor de bevindingen uit het cultureel antropologisch onderzoek van Linda van de Kamp die gedurende drie jaar onderzoek deed in Noord. En dat podium nam Linda vrijdag dan ook om in een betoog middels drie punten haar conclusies tot op heden te verwoorden. Op basis van haar onderzoek pleit Linda ervoor dat er in renovatieplannen voor buurten meer gekeken wordt naar de geschiedenis van de mensen die er wonen en dat projecten aansluiten bij de initiatieven en netwerken die er al zijn. En uiteraard maakte zij haar bevindingen concreet door ook drie foto’s uit de serie aan te wijzen waarin zichtbaar wordt wat zij bedoelt. Kortom, de opening was het ideale moment waarin onze samenwerking tot een climax kwam. Twee jaar werkten we parallel en hielden we zeer nauw contact. Het was een feest om zo veel mensen uit de serie op de opening te zien in een mooie mix van mensen uit allerlei netwerken die Linda en ik hadden uitgenodigd. Naast het Overhoekskoor, buurtbewoner en schrijver Rutger Lemm, zorgden Maryam en Roekija uit de serie, samen met andere dames van de Koekoeksclub voor heerlijke hapjes. Nancy en Nicole van Buurthuis de Meeuw zorgden voor verkoeling door iedereen te voorzien van drinken. Rond 18:45uur vertrokken de laatste bezoekers en bleven Linda en ik met onze geduldige echtgenoten en kinderen over om ons over te geven aan een grote zak friet met een koud biertje in de koelte van de tuin van Linda in Amsterdam-Noord.
Wil je de expositie ook zien of ben je enthousiast en wil je andere mensen er op attenderen? Leuk!
Zie voor alle mogelijkheden het bericht hieronder.
Mocht je met een groep graag het verhaal van Linda en mij horen, neem dan contact op, dan kijken we wat mogelijk is.
(foto’s: Naomi de Vries, Peggy van Schijndel, Doke Hoekstra, Annette de Vries, Rufus de Vries)
